Áp lực "kép" của phụ nữ nuôi con bằng sữa mẹ, liệu có mấy ai thấu?

Vừa muốn cho con bú sữa mẹ, vừa muốn nỗ lực khẳng định bản thân trong công việc, phụ nữ mới sinh đang phải đối mặt với những vấn đề không thể tự giải quyết.

Từ năm 2017, Liu Xinyu, trợ lý giáo sư tại Học viện Nghệ thuật quốc gia Trung Quốc đã nghiên cứu cách nuôi dạy trẻ hàng ngày của các gia đình thành thị, có trẻ từ 0-18 tháng tuổi. Ông đã phỏng vấn 22 bà mẹ ở Bắc Kinh về cuộc sống hàng ngày và cách nuôi dạy con.

Nhà nghiên cứu Liu Xinyu ngạc nhiên khi một trong những phàn nàn phổ biến nhất là khó khăn liên quan đến cai sữa.

Các vấn đề của họ thường xoay quanh ba loại chính: khó chịu và đau đớn thể chất, cảm giác tội lỗi và căng thẳng về tinh thần, sự phân biệt đối xử, không cảm thông tại nơi làm việc hoặc ở không gian công cộng.

Feng Qing là điển hình trong số những bà mẹ tham gia khảo sát. Cô và chồng, Pan Ming, đều làm việc tại một doanh nghiệp nhà nước ở Bắc Kinh, có thu nhập ổn định và tình cảm vợ chồng tốt đẹp. Năm 2017, khi Feng 31 tuổi, họ đón cậu con trai Longlong chào đời. Dù gặp một số khó khăn ban đầu, Feng sớm cho con bú hoàn toàn bằng sữa mẹ.

Thời gian nghỉ sinh của Feng kết thúc khi Longlong được 3 tháng tuổi. Để đủ sữa cho con, cô quyết định hút sữa hàng ngày, khi có thể. Feng mang theo máy hút sữa và các vật dụng cần thiết khác đến văn phòng, hút sữa trong thời gian nghỉ ngơi và mang về nhà mỗi buổi tối cho con trai uống vào ngày hôm sau. Họ cũng thuê một căn hộ gần nhà cho bố mẹ Feng ở để tiện chăm cháu khi mình đi làm.

Công ty giao cho cô một vị trí mới với khối lượng công việc cao hơn trước nên cô ít sữa hẳn. Feng thấy xấu hổ khi phải thường xuyên hút sữa tại nơi làm việc. Khi hút sữa xong, đồng nghiệp nam thường hỏi những câu khó xử. Dần dần, Feng thấy việc cho con bú là việc nên làm ở nhà, không phù hợp ở công ty.

Feng quyết định thuê một căn hộ mới gần nơi làm việc cho bố mẹ cô. Mỗi buổi sáng trước khi đi làm, Feng sẽ đưa con trai về nhà bố mẹ đẻ. Khoảng trưa hoặc bất cứ khi nào có thời gian rảnh, cô đều đi bộ về cho con bú. Vào buổi tối, cả gia đình cùng nhau dùng bữa tối đơn giản tại căn hộ nhỏ, sau đó Feng và chồng sẽ đưa Longlong về nhà ngủ đêm.

Tuy nhiên, trong khi Feng dần thích nghi với thói quen cho con bú mới này, Longlong lại không còn hứng thú với sữa mẹ. Bác sĩ nói con trai cô bước vào “thời kỳ chán ghét sữa”. Bạn bè của Feng khuyên cô nên cai sữa nhưng cô do dự, sợ con không được cung cấp canxi hoặc dinh dưỡng cho mùa đông đang đến gần.

Cô còn có một mong muốn đơn giản là gắn kết với con trai mình. “Tôi không thể chịu nổi khi không nhìn thấy những ánh mắt đó và những hành động thằng bé làm khi muốn bú mẹ. Nghĩ đến cai sữa con sẽ chẳng háo hức nữa, tôi muốn khóc” cô nhớ lại.

Sau một thời gian cân nhắc, Feng quyết định cai sữa cho con trai lúc bé 7 tháng tuổi. Sau năm ngày xa cách, Longlong chấp nhận sữa bột và Feng nghĩ mình sẽ “trở lại bình thường” mà cô đã mong đợi từ lâu.

Tuy nhiên, cô sớm nhận ra mình đang phải vật lộn để điều chỉnh lại nơi làm việc. Hiệu quả và khả năng giải quyết vấn đề của cô ấy giảm mạnh. Cô cũng bị kiệt sức cấp tính, đau đầu và chóng mặt. Đây là những phàn nàn phổ biến ở những phụ nữ mà ông Liu phỏng vấn.

Trong khi đó, khi Longlong bị ốm, Feng không dám xin nghỉ phép. Điều này làm cô ấy thêm lo lắng và cảm thấy rằng cô mình không có khả năng làm mẹ.

Một đồng nghiệp trẻ tuổi thấy Feng gặp khó khăn nên giúp đỡ cô trong công việc, nhưng điều này khiến Feng càng cảm thấy chán nản hơn. Đồng nghiệp đó ít kinh nghiệm hơn cô, nhưng giờ có năng lực hơn. Cảm thấy thất vọng, Feng tính nghỉ việc ở nhà nội trợ, nhưng chồng cô không đồng ý với lý do hoàn cảnh kinh tế gia đình.

Cuối cùng, Feng đã áp dụng cách điển hình của nhiều phụ nữ trung lưu: bù đắp cho sự phân biệt đối xử mà cô phải đối mặt và sự thiếu hỗ trợ phải nhận bằng cách cố gắng cải thiện bản thân. Cô lên một kế hoạch giảm cân nghiêm ngặt, thay đổi phong cách ăn mặc, trang điểm và thậm chí còn đi sửa mũi. “Tôi muốn đổi mới bản thân,” cô ấy nói khi đề cập đến quy trình thẩm mỹ. “Nâng mũi sẽ khiến tôi trông thanh thoát hơn và vẻ ngoài chuyên nghiệp hơn”.

Chuyên gia Liu Xinyu nghe nhiều câu chuyện như của Feng trong quá trình nghiên cứu. Từ việc phải hạn chế ý thức về bản thân, đến nỗi đau thể xác khi cho con bú và chi phí làm đẹp trở lại, sự bối rối khi liên tục phải hút sữa, đến những nỗ lực cai sữa không thành công. Những cuộc đấu tranh cố hữu khi chia cắt mẹ-con khiến các bà mẹ ở trong một tình huống gần như không thể.