Đồng hồ điểm 8h, trong khi bạn bè đồng trang lứa phải chen chúc trên đường để kịp đến công ty, Mai Anh (28 tuổi, sống tại Hà Nội) mới bắt đầu thức dậy. Địa điểm làm việc của cô là ở những quán cà phê.
Ngồi cà phê làm việc vẫn kiếm hơn 1.000 USD mỗi tháng
Đồng hồ điểm 8h, trong khi bạn bè đồng trang lứa phải chen chúc trên đường để kịp đến công ty điểm danh, Mai Anh (28 tuổi, sống tại Hà Nội) mới bắt đầu thức dậy.
Không phải vội vã đối mặt với cảnh tắc đường hàng giờ, cô tận hưởng giấc ngủ sâu, đợi đến khi tinh thần thật sảng khoái mới rời giường, chuẩn bị cho ngày làm việc theo nhịp sống riêng của mình.
Vệ sinh cá nhân, Mai Anh trang điểm nhẹ rồi rời nhà đi làm. Điểm đến của cô không phải những tòa cao ốc, văn phòng thông thường. Mai Anh lượn qua vài con phố, thấy một quán cà phê mới mở được bày trí đẹp mắt, cô quyết định đây là nơi làm việc hôm nay.
“Tôi là khách quen của nhiều quán cà phê trên phố ở Hà Nội suốt 3 năm nay. Nếu không làm ở nhà thì quán cà phê là lựa chọn thứ hai của tôi”, Mai Anh cười chia sẻ.
Mở máy tính, Mai Anh bắt đầu công việc, đăng bài lên trang, kiểm tra lại dự án đang làm và hoàn tất nó. Hơn một giờ ngồi máy tính, cô gái nghỉ ngơi, nghe vài bài nhạc, nhâm nhi cốc cà phê, hướng mắt nhìn dòng người đi lại.
Mai Anh khoe vừa kết thúc một dự án marketing cho một nhà hàng Hàn Quốc bên Mỹ. Dự án này giúp Mai Anh bỏ túi 30 triệu đồng. Cô gái chia sẻ, đây là dự án thứ hai trong tháng cô hoàn thành. Trong danh sách công việc của cô, còn một dự án viết content (sáng tạo nội dung), chạy page (kênh chia sẻ thông tin) cho một nhà hàng bên Úc vừa mới khởi động, và xây dựng page cho cơ sở spa chăm sóc da tại Hà Nội.
“Đây là năm thứ hai tôi làm công việc tự do tại nhà”, cô nàng 9X chia sẻ.
Mai Anh cho biết, thay vì phải bon chen ở cơ quan, để ý sắc mặt của sếp để làm việc. Cách đây 3 năm, cô quyết định nghỉ việc, về làm tự do. Cô nhận việc khi có dự án và toàn quyền quyết định về vị trí làm việc của mình.
Mai Anh tốt nghiệp ngành Báo chí tại Đại học Khoa học Xã hội và Nhân văn. Cô từng có một thời gian đi làm báo, sau đó cô chuyển hướng làm truyền thông cho một công ty chuyên tổ chức các giải golf với mức lương 20 triệu đồng/tháng.
Tuy nhiên, sau 4 năm làm việc cho doanh nghiệp, cô thấy mệt mỏi vì suốt ngày họp hành, tăng ca, nghe sếp trách mắng, áp lực trước những người đồng nghiệp suốt ngày soi mói, nói xấu nhau.
Một lần được bạn giới thiệu dự án làm ngoài giờ, cô nàng nhanh chóng bị thu hút bởi mức lương hấp dẫn, lại không phải chịu áp lực từ lãnh đạo. Qua vài dự án thành công, cô nàng đưa ra quyết định táo bạo, nghỉ công ty về làm việc tự do.
Mai Anh có kinh nghiệm, khả năng ngoại ngữ tốt, hoạt ngôn và có nhiều mối quan hệ bên ngoài nên từ khi đi làm công việc khá thuận lợi.
“Tôi thường nhận các dự án của công ty nước ngoài, mỗi dự án kiếm được 20-30 triệu đồng”, Mai Anh nói và cho biết trung bình mỗi tháng, cô làm 2-3 việc cho cả công ty Việt Nam lẫn nước ngoài.
Thời gian hoàn thành công việc khoảng 15 ngày đến hơn một tháng. Tuy nhiên, các công việc gối đầu nhau nên vẫn đảm bảo thu nhập từng tháng không bị gián đoạn.
Theo cô, điểm hấp dẫn của các công việc nước ngoài là tiền lương cao. Tuy nhiên, thời gian hoàn thành dự án tương đối ngắn và phải nắm bắt tốt thị trường cũng như tâm lý khách hàng nước ngoài, đây là thử thách lớn nhất.
Có những dự án cô phải mất cả tháng chỉ để nghiên cứu thị trường, thị hiếu khách hàng nhằm lên được ý tưởng truyền thông, xây dựng sản phẩm.
Về các công việc ở Việt Nam, Mai Anh cho biết, thu nhập không cao như ở nước ngoài, có việc cô chỉ kiếm được 4-5 triệu đồng/tháng. Tuy nhiên, với kinh nghiệm và vốn hiểu biết về thị trường Việt Nam, cô dễ dàng hoàn thành công việc trong thời gian ngắn.
“Thu nhập mỗi tháng của tôi dao động khoảng 30 triệu đồng/tháng”, Mai Anh cho hay.
Cô chia sẻ, thay vì làm việc tại văn phòng ngày 8 tiếng, cô lựa chọn những quán cà phê view đẹp hay ngồi tại nhà làm việc. Mai Anh chẳng lo bị trừ KPI, lương chuyên cần, điểm vân tay mỗi sáng lúc 7h30, hay bon chen ra về lúc 17h30, tắc đường hàng tiếng đồng hồ.
Làm chủ thời gian bản thân mà vẫn có thu nhập
Ngô Ngọc (29 tuổi, Đà Nẵng) quyết định rời bỏ công việc bảo trợ truyền thông cho một công ty tại Hà Nội để về quê làm, khi bố cô liên tục gặp sự cố về sức khỏe.
Ngọc cho biết, cô có gần 10 năm ở Hà Nội, từng làm qua rất nhiều công ty với mức lương dao động 15-20 triệu đồng. Ngoài công việc chính, cô còn làm thêm giờ ở quán cà phê vào buổi tối và cuối tuần.
Ngọc dành cả tuổi trẻ để lăn lội kiếm sống với mong muốn trụ lại mảnh đất Hà Nội.
Tuy nhiên cách đây 3 năm, bố cô bất ngờ đột quỵ. Cô trở về nhìn thấy mẹ già vất vả chăm bố, nhìn lại cuộc sống bon chen nơi phố thị và số vốn ít ỏi mình có được sau nhiều năm ở Hà Nội, Ngọc bắt đầu suy nghĩ đến việc từ bỏ công việc để về quê.
“Tôi mất khá nhiều thời gian để đưa ra quyết định vì tôi vẫn rất thích Hà Nội”, cô nói.
Nhưng nhiều lần liên tiếp nhìn mẹ vất vả chăm bố, Ngọc cũng có mối tình yêu xa với chàng giảng viên ở Đà Nẵng. Cô biết mình khó có thể gắn bó với Hà Nội lâu. Sau một hồi suy nghĩ, Ngọc quyết định nộp đơn và về quê.
Khi rời Hà Nội, cô từng lo sợ sẽ không kiếm được công việc ổn định ở quê khi khu vực cô sống là vùng nông thôn chưa phát triển.
Nhưng qua bạn bè giới thiệu, Ngọc bắt đầu nhận các dự án tự do, từ những công việc chỉ 3-4 triệu đồng/tháng, sau dần cô nhận thêm các công việc khác, mức thu nhập cũng tăng lên theo thời gian,
Hiện tại, Ngọc nhận làm content marketing cho một công ty sản xuất tương ớt truyền thống tại quê nhà và quản lý nhân sự cho một trung tâm gia sư ở Hà Nội. Dù không có mặt tại công ty, cô vẫn có thu nhập 16-17 triệu đồng mỗi tháng.
Mỗi ngày cô dành khoảng 3-4 tiếng làm liên tục để giải quyết tất cả công việc, thời gian còn lại cô phụ mẹ chăm sóc bố.
Ngọc được toàn quyền quyết định về nơi làm việc của mình, cô cũng có những khoảng thời gian thư giãn khi gặp áp lực.
“Tôi có thể vừa đi du lịch vừa làm việc, đây là điều tôi không có được khi làm việc tại một cơ quan giờ cố định”, Ngọc nói.
Tháng 9 vừa rồi, Ngọc kết hôn và chuyển vào sinh sống tại Đà Nẵng cùng chồng. Cô vẫn tiếp tục làm việc cho trung tâm gia sư và làm content marketing cho hãng tương ớt, dù cách xa hàng trăm cây số.
Tự chủ về thời gian giúp cô nàng có thể trau dồi thêm nhiều kiến thức. Hiện Ngọc học thêm ngoại ngữ để giúp sức cho công việc. Ngoài ra, cô nàng còn tự làm sổ tay, trang trí bằng các loại hoa, cỏ để bán online (trực tuyến).
Sau khoảng thời gian dài làm tự do, cả Mai Anh và Ngọc đều cảm thấy thoải mái trước lựa chọn của mình. Dù không có nhiều mối quan hệ ở cơ quan, họ làm chủ được cuộc sống thời gian của mình mà vẫn tự chủ được về kinh tế.
Làm việc từ xa là hình thức người lao động thực hiện và hoàn thành công việc ở bất cứ địa điểm nào bên ngoài văn phòng công ty. Những người làm việc từ xa sẽ trao đổi thông tin, quản lý công việc và giao tiếp với mọi người thông qua những công cụ, nền tảng công nghệ.
Tại Việt Nam, xu hướng này cũng chứng kiến sự gia tăng mạnh mẽ sau dịch COVID-19, được dự đoán có khả năng sẽ thay thế các mô hình làm việc truyền thống trong tương lai.
Theo báo cáo Chỉ số Làm việc Từ xa Toàn cầu (GRWI) năm 2023, Việt Nam xếp hạng 59/108 quốc gia là điểm đến hấp dẫn cho làm việc từ xa, nhờ vào chất lượng đường truyền Internet và hạ tầng kỹ thuật số phát triển.
Nhìn chung, xu hướng tìm kiếm việc làm từ xa gần đây là dấu hiệu cho thấy cả bản chất công việc thay đổi và sở thích của người lao động cũng đang thay đổi. Các tổ chức, doanh nghiệp cũng buộc phải thừa nhận điều chỉnh theo những thay đổi này.